Félagsfræði 103 partur 2

Hvað er dæmi um vanrækslu?

Veldu eitt:

a. Líkamlegt ofbeldi er eitt form vanrækslu

b. Andlegt ofbeldi er eitt form vanrækslu

c. Að gleyma að setja nesti í tösku barnsins einn dag er dæmi um vanrækslu

d. Eldri börn eru líklegri til að vera vanrækt

e. Að gefa barninu sínu ekki að borða og passa ekki uppá að það bursti tennurnar er eitt form vanrækslu

Til hvaða þáttar vísaði Ted Bundy í viðleitni sinni að hlutleysa þau afbrot sem hann framdi?

Veldu eitt:

a. Uppeldis

b. Fíkniefna

c. Ofbeldis

d. Tölvunotkunar

e. Kláms 

Barn í fjölskyldum alkahólista sem er líklegt til að leiðast út í slæman félagsskap myndi samkvæmt greiningu Óttars Guðmundssonar leika hlutverk..

Veldu eitt:

a. Uppreisnabarnsins 

b. Fjölskylduskammarinnar

c. Trúðsins

d. Blóraböggulsins

e. Fjölskylduhetunar

Orsakir slysa eru ekki fyrst og fremst vegna 

Veldu eitt:

a. Takmarkaðrar öryggisgæslu í skólanum 

b. Skorts á þroska fulorðinna

c. Skorts á eftirliti

d. Skorts á þekkingu foreldra til að forðast hætturnar

e. Skorts á þroska barna

Hve langt fyrir neðan miðgildi launa er miðað við þegar talað er um að einstaklingur upplifi afstæða fátækt?

Veldu eitt:

a. 25%

b. 5%

c. 15%

d. 20% 

e. 10%

Hvaða samtök eru ekki dæmi um samtök sem hjálpa einstaklingum að takast á við meðvirkni:

Veldu eitt:

a. Coda

b. Lausnin

c. Al-Anon

d. Samtökin 78 

Hvað er rangt um vinnumarkaðinn?

Veldu eitt:

a. Konur vinna mest frá 16-24 ára

b. Heildarlaun karla og kvenna eru réttur mælikvarði á launamun kynjanna 

c. Karlar vinna mest frá 25-54 ára

d. Íslendingar vinna mest innan OECD

Hvað er rangt um fátækt?

Veldu eitt:

a. Talsvert meiri algild fátækt er á Íslandi en á Norðurlöndum

b. Afstæð fátækt er þegar einstaklingur á vesturlöndum er 25% fyrir neðan miðgildi

c. Það má áætla að 7-8% Íslendinga upplifi afstæða fátækt

d. Algild fátækt er þegar einstaklingur hefur minna en einn dollara á dag til að lifa af  

Einstaklingur sem braut viðmið samfélagsins mjög harkalega samhliða því að fylgja þeim mjög ítarlega og fjallað var um kallast...

Veldu eitt:

a. Robert Merton

b. Howard Becker

c. Max Weber

d. Óttar Guðmundsson

e. Karl Marx

f. Ted Bundy 

g. Emile Durkheim

h. Don Jones

Hvað er rangt?

Veldu eitt:

a. Um 73% tilvika um heimilisofbeldi eru ekki tilkynnt til lögreglu

b. Um 3% karla eru þolendur heimilisofbeldis

c. Giftir eru í meiri hættu á að verða fyrir ofbeldisbrotum en ógiftir 

d. Konur sem fórnarlömb ofbeldisbrota eru líklegri til að þekkja gerandann

Hvað af eftirfarandi gæti ekki verið skýring á gjaldi karlmennskunnar?

Veldu eitt:

a. Stórt hlutfall þeirra sem eru fjárhagslega vel staddir eru einhleypir karlar 

b. Karlar eru félagslega einagraðari en konur 

c. Karlar eru líklegri til að glíma við áfengisfíkn en konur

d. Karlar leita sér sjaldnar aðstoð sérfræðinga en konur

Hvaða atriði er ekki eitt þeirra sem sérstaklega eru tilteknir í bókinni sem hluta af „gjaldi karlmennskunar"

Veldu eitt:

a. Þeir eru líklegri til að fremja sjálfsvíg eða farast af slysförum 

b. Þeir eru líklegri til að vera þunglyndir eða með kvíða 

c. Karlar eru líklegri til að misnota áfengi

d. Félagleg og tifinningaleg staða íslenskra karla er verri en talið hefur verið

e. Skólar (uppeldisstofnanir) eru síður sniðnar að körlum

Mér er alveg sama hvort ég spyrji um þetta í hvert einasta skipti þegar þú ferð út! Hvar varstu og með hverjum og ertu alltaf að sofa hjá öðrum? Þetta er dæmi um

Veldu eitt:

a. Persónubundið ofbeldi

b. Andlegt ofbeldi 

c. Dulið kynferðislegt ofbeldi

d. Efnislegt ofbeldi

e. Kynferðislegt ofbeldi

f. Líkamlegt ofbeldi

Ástæður þess að yngra fólk er líklegra til að verða fyrir afbrotum eru að mestu..

Veldu eitt:

a. Líffræðilegar

b. Alþjóðlegar

c. Efnahagslegar

d. Fræðilegar

e. Félagslegar 

Hann horfir á konuna sína eins og hann vilji gera henni eithvað illt. Þetta er dæmi um...

Veldu eitt:

a. Andlegt ofbeldi (óbeina hótun) 

b. Dulið kynferðislegt ofbeldi

c. Efnislegt ofbeldi

d. Líkamlegt ofbeldi

Fyrsti félagslegi hópurinn sem einstaklingurinn kynnist, þar sem fyrstu hugmyndir einstaklingsins um sig sjálfan verða til heitir:

Veldu eitt:

a. Fjölskyldan 

b. Menntastofnanir

c. Sambúð

d. Jafningjahópurinn

Hvað er rangt varðandi fæðingartíðni? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Þegar konur taka ákvörðun um hvort þær vilji eignast fleiri börn skiptir þátttaka föðursins í uppeldi þess fyrsta miklu máli

b. Lengd fæðingarorlofs hefur jákvæð áhrif á fæðingartíðni því á Norðurlöndum þar sem fæðingarorlof er lengst hefur fæðingum fjölgað

c. Til að fjölga fæðingum er mikilvægt að konan geti bæði sinnt uppeldi barna og starfsframa

d. Fæðingatíðni í Evrópu hefur verið að hækka síðustu áratugi 

Hvað á ekki við um fjölskylduna eða fólk í íslenska bændasamfélaginu? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Algengt var að fátæklingar stofnuðu fjölskyldur sem hreppurinn þurfti að sjá fyrir. 

b. Flestir voru bláfátækir (fólk sem leigði jarðir eða hjáleigur)

c. 40% þjóðarinnar voru vinnuhjú

d. Margir dóu á unga aldri vegna náttúruhamfara, sjúkdóma, lélegshúsnæðis og fátæktar.

Við flokkun samfélaga skiptum við þeim venjulega (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Eftir framleiðsluaðferðum

b. Eftir menningu 

c. Í iðnvædd og óiðnvædd samfélög

Hversu margar konur voru taldar sturlaðar/sinnisveikar samkvæmt manntalinu frá 1703

Veldu eitt:

a. 22221

b. 221

c. 2221

d. 21 

Hvað er rangt varðandi lífslíkur? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Lífslíkur íslenskra karla eru þær næst hæstar í heiminum

b. Árið 1860 voru lífslíkur karla 30 ár og lífslíkur kvenna 35 ár

c. Lífslíkur íslenskra kvenna eru þær hæstu í heiminum eða 83.0 ár  

d. Með hugtakinu er átt við hversu lengi megi búast við að nýfætt barni lifi

e. Ungbarnadauði er hvergi lægri en á Íslandi eða 9 af 1.000 fæddum börnum

Hvað er rangt varðandi lífslíkur? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Meira en 13 ára munur er á ævilengd karla og kvenna í Rússlandi

b. Meðalævilengd Rússneskra karla hefur styst síðan að Sovétríkinn féllu árið 1990

c. Lífslíkur í Bandaríkjunum eru meiri en í Sviss 

d. Lífslíkur í Svíþjóð eru meiri en í Úkraínu

Hvað er rangt varðandi fátækt? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Vinnufólk, niðursetningar og utangarðsfólk voru fátæklingar 19.aldar

b. U.þ.b. 30% heimila á 19. öld nutu sveitarstyrks 

c. Fátækt hefur verið skipt í einstaklingsbundna fátækt og samfélagslega fátækt 

d. Almenn fátækt var tengd einstaklingsbundinni fátækt á marga vegu eins og má sjá á því að flestir þeirra sem dóu úr hungri á 19.öld voru fátæklingar

e. Einstaklingur sem ekki getur séð fyrir sér eða afkomendum sínum með afrakstri eigin vinnu er talinn vera fátækur

Á 19. öld var fjölskyldan framleiðslueining og menn framleiddu mat, föt og aðrar nausynlegar vörur sjálfir. Þetta fyrirkomulag var kallað

Veldu eitt:

a. Sýndarbúskapur

b. Sjálfhverfurbúskapur

c. Sjálfsþurftarbúskapur 

d. Sjálfstæðurbúskapur

e. Landbúnaðarbúskapur

Hvað á ekki við um bændasamfélagið á Íslandi á 19.öld? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Skólaganga var takmörkuð eða varla til

b. Fjöldaframleiðsla á vörum með vélum sem ganga fyrir eldsneyti var útbreidd 

c. Félagslegt taumhald var sterkt vegna þess að allir vissu allt um alla

d. Þegar börn fermdust voru þau líka prófuð í lestri

Hvað passar ekki við lýsingu Tryggva Emilssonar um aðstæður fólks um aldamótin 1900? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Hann lýsir aðstæðum foreldra sinna sem fengu eitt herbergi undir súð með aðgangi að elhúsi og bjuggu þau á Akureyri

b. Fólk fór á morgnana til að tæma kamar og náttgögn (koppa)

c. Móðir hans lenti oft í útistöðum við aðra sem bjuggu í húsinu vegna þrengsla 

d. Mikið af fólki bjó saman í þröngu rými

Hvað á ekki við um „íslensku iðnvæðinguna"? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Við upphaf hennar unnu flestir við margar greinar í landbúnaði en við lok hennar starfaði fólk mun oftar við sérhæfð störf 

b. Við upphaf iðnvæðingarinnar voru börn talinn fullfært verkafólk við 15 ára aldur 

c. Hún er talin hefjast um 1880 og standa til c.a. 1930

d. Upphaf hennar má rekja til þess að menn fóri að vélvæða landbúnað og sjávarútveg

e. Fólk fór að flytjast frá sveitum til bæja við sjávarsíðuna

Hvað á ekki við um mótun nýrrar samfélagsgerðar á Íslandi á 20. öld? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Meðalfjöldi hverrar fjölskyldu í dag er 3 einstaklingar samanborið við 7,4 árið 1880.

b. Fjölskyldumynstrið breyttist úr kjarnafjölskyldu í stórfjölskyldu 

c. Börn voru ekki lengur jafn mikilvæg í að framfleyta fjölskyldum sínum.

d. Barnaþrælkun minnkaði og börn fóru að ganga í skóla nokkra klukkutíma á dag frá árinu 1907

e. Ekki var lengur ætlast til að börn sæju fyrir foreldrum sínum þegar þau kæmust á efri ár 

Frá 1920 til 1940 varð verulegur vöxtur á þéttbýli. Þannig bjuggu 30% íbúa landsins í 10 stærstu bæjunum árið 1920 en þetta hlutfall var komið upp í 50% árið 1940. Hvaða staður var ekki meðal þeirra sex fjölmennustu árið 1920?

Veldu eitt:

a. Siglufjörður

b. Hafnarfjörður

c. Akureyri

d. Reykjavík

e. Ísafjörður

f. Vestmannaeyjar

g. Akranes