Félagsfræði 103 partur 2

Hvers vegna er verið að tala um fjölskylduna og fjölskyldugildin í Japan í upphafi kafla sjö sem fjallar um fjölskylduna?

Veldu eitt:

a. Vegna þess að fæðingum í Japan hefur fækkað mikið síðustu 50-60 ár og líklegt er að sú þróun sem þar er spái fyrir um og lýsi þróun í þróuðum löndum 

b. Vegna þess að japanskar konur hafa sífellt orðið ósjálfstæðari og eru Japanir fyrirlitnir á vesturlöndum vegna ójafnréttis sem þar ríkir

c. Vegna þess að fæðingum í Japan hefur fjölgað mikið síðustu 40 ár

d. Vegna þess að japanskar konur hafa sífellt orðið sjálfstæðari, Japanir eru fremstir meðal ríkja Vesturlanda varðandi jafnrétti og líklegra er að konur stjórni fyrirtækjum en karlar í Japan

Hversu langt er fæðingaorlof á Íslandi árið 2015

Veldu eitt:

a. 15 mánuðir

b. 12 mánuðir

c. 6 mánuðir

d. 3 mánuðir

e. 9 mánuðir 

Hvernig skiptist fæðingarorlof á Íslandi í mánuðum?

Veldu eitt:

a. 6 kona og 3 karl

b. 6 karl og 3 kona

c. 9 kona

d. 3 kona, 3 karl og 3 sameiginlegt 

e. 9 karl

Hvernig má búast við að lýðfræði Íslendinga hafi breyst árið 2035 miðað við þá staðreynd að frjósemi kvenna hafi verið 4,16 árið 1958 en 1,99 árið 2005.

Veldu eitt:

a. Hlutfallslega færri Íslendingar verði í yngri hópum árið 2035 en t.d. árið 1980 

b. Hlutfallslega fleiri Íslendingar verði í yngri hópum árið 2035 en t.d. árið 1980

c. Hlutfallslega færri Íslendingar verði í eldri hópum árið 2035 en árið 1980

d. Fæðingatíðni hefur engin áhrif á lýðfræðiþróun

Latur, krepptur og sjónlaus eru dæmi um

Veldu eitt:

a. Atriði sem skýrð voru betur með orskýringabók Gissurar Hallvarðsonar sem gefin var út árið 1753

b. Orð sem notuð hafa verið til að gera lítið úr ráðandi stéttum í þjóðfélaginu

c. Orð sem hafa verið tekin út úr íslensku orðasafni vegna ofnotkunar 

d. Flokka sem voru notaðir í manntalinu frá árinu 1703 

e. Orð sem notuð voru í íslenska gagnfræðahverinu frá árinu 1783

Dæmi um mannatal sem talið er vera það fyrsta sem nær yfir heila þjóð er...

Veldu eitt:

a. Dansk/íslenska manntalið frá árinu 1791

b. Manntal Ísraelsmanna frá árinu 203 fyrir krist

c. Íslenska manntalið frá árinu 1589

d. Íslenska manntalið frá árinu 1703 

Á hvaða svæði eru hæstar lífslíkur?

Veldu eitt:

a. Eyjaálfu

b. Austur-Evrópu

c. Indlandi

d. S-Ameríku

e. Vestur-Evrópu 

Hve hátt hlutfall kvenna var á vinnumarkaði árið 1960?

Veldu eitt:

a. 34,3% 

b. 14,3%

c. 74,3%

d. 94,3%

e. 54,3%

Hve hátt hlutfall kvenna var á vinnumarkaði árið 2001?

Veldu eitt:

a. 48,9%

b. 78,9% 

c. 68,9%

d. 58,9%

e. 88,9%

Hver er ein af helsu ástæðum þess að ungt fólk glímir frekar við andlega sjúkdóma nú en fyrir 50 árum síðan að mati Óttars Guðmundssonar geðlæknis?

Veldu eitt:

a. Sú staðreynd að börn eru meira og minna á stofnunum allan daginn

b. Tilhneiging foreldra til að vilja skapa börnum sínum fullkomlega örugga æsku 

c. Sú staðreynd að börn eru of lítið á stofnunum

d. Aukið álag á börn vegna þess að foreldrar hugsa ekki nógu mikið um að verja þau fyrir hættulegu áreiti í umhverfinu

e. Andlegt álag sem börn þurfa að upplifa vegna hækkandi tíðni eineltis

f. Tilhneiging barna til að ræða ekki nógu oft um áreiti í umhverfinu eins og leiðinlega kennara sem hafa vond áhrif á þau

Hvað hét barnsmóðir James Brian Grayson sem hann átti í forsjárdeilu við?

Veldu eitt:

a. Anna Nicole Grayson

b. Anna Nicole Smith

c. Sigrún Bragadóttir

d. Erna Eyjólfsdóttir

e. Sandra Kim Nielsen

Hverjum dæmdu íslenskir dómstólar forræði/forsjá í forræðisdeilu/forsjármáli milli Ernu Eyjólfsdóttur og James Brian Grayson sem kennt er við Sérsveitina?

Veldu eitt:

a. Móðurinni

b. Ömmu og afa móður

c. Föðurnum

d. Ömmu og afa föður

e. Barnaverndaryfirvöldum

Hvaða frægi leikari kom við sögu í forsjárdeilu Ernu Eyjólfsdóttur og James Brian Grayson?

Veldu eitt:

a. Bruce Willis

b. Shaun Claude Van Damme

c. Reese Witherspoon

d. Arnold Schwarzenegger

e. Sylvester Stallone

Hvers vegna hefði það lýst hræsni Íslendinga ef þeir hefðu almennt verið á móti Brian Grayson í forsjármáli hans og Ernu Eyjólfsdóttur? 

Veldu eitt:

a. Vegna þess að Íslendingar studdu Soffíu Hansen í sínu máli

b. Vegna þess að Brian vildi bara það besta fyrir börnin

c. Vegna þess að íslendingar voru aðilar að sáttmála sem kenndur er við Haag

d. Vegna þess að Erna var virkur fíkniefnaneytandi

Í grein sinni um feðraréttindahreyfingar telur Þórey Guðmundsdóttir að flestir fráskildir feður sem eiga börn...

Veldu eitt:

a. ...séu góðar fyrirmyndir

b. ...séu í mun betri samskiptum við mæður ef þeir gangi í feðraréttindahreyfingar

c. ...misnoti baráttusamtök og lög 

d. ...séu skynsamir ef þeir gangi í hagsmunasamtök

Taktu afstöðu til fullyrðingarinnar:

"Grein Þóreyjar Guðmundsdóttur félagsráðgjafa, handleiðara, fyrverandi sáttamans í forsjárdeilum og prests miðlar hugmyndum sem eru jákvæðar og gagnlegar gagnvart samskiptum foreldra og velferð barna."

Veldu eitt:

a. Nokkuð sammála

b. Nokkuð ósammála

c. Hvorki sammála né ósammála

d. Mjög sammála

e. Mjög ósammála

Hvað er rangt um uppeldi Óttars Guðmundssonar geðlæknis?

Veldu eitt:

a. Barnakennarinn hans var afhjúpaður sem barnaperri

b. Pabbi hans reykti 2-3 pakka af sígarettum á dag

c. Hann var kominn í launaða vinnu 15 ára

d. Hann svaf í rúmi sem málað var með krabbameinsvaldandi blýmálningu

e. Hann fór í feluleik í nýbyggingum og húsagrunnum

Hvað kallar Óttar Guðmundsson geðlæknir þá kynslóð sem nú vex úr grasi?

Veldu eitt:

a. Tæknikynslóðina

b. Öryggiskynslóðina

c. Snjallsímakynslóðina

d. Nútímakynslóðina

Í barnasáttmála Sameinuðuþjóðanna eru allir undir 18 ára aldri skilgreindir sem börn. Hvað er ekki dæmi um uppeldisreglur ríkisins?

Veldu eitt:

a. Reglur um útivistatíma

b. Áfengislöggjöf

c. Lög um næringaþörf 

d. Lög um ökupróf

Hvaða skýringar kunna að vera á aukinni tíðni skilnaða í nútímanum  sem kallað hefur verið fjölskyldur í kreppu? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Mikill fjöldi í borgum og stórum bæjum leiðir m.a. til veikara félagslegs taumhalds

b. Fólk á auðveldara með að hoppa í annað samband í stórum borgum eða bæjum

c. Álag og stresss borgarlífsins samhliða upplausn félagslegra viðmiða

d. Fjölskyldur í nútímanum er oftar haldið saman vegna hagkvæmni frekar en tilfiningaböndum 

e. Hlutverkum fjölskyldunnar hefur fækkað

Hvaða staðreynd er röng?

Veldu eitt:

a. Meðalaldur brúða frá árunum 1971-1975 var 24 ár

b. Meðalaldur brúðguma frá árunum 2001-2005 var 25,4 ár 

c. Á meðal ári á Íslandi væri líklegt að fjöldi nýrra hjónabanda væri á bilinu 1300-1700 

d. Löglegur giftingaaldur er 18 ár

e. Í meira en 85% tilfella er um kirkjulegar vígsur að ræða þegar fólk gengur í hjónaband

Hjónabönd eru til í ýmsum myndum víða um heim. Hvað á ekki við um hjónabönd?

Veldu eitt:

a. Í Ástralíu eru ungum kornabörnum stundum ákveðnir eiginmenn

b. Á Borneó ríkir venja að aðeins þeir karlmenn sem hafa drepið annan mann mega ganga í hjónaband

c. Algegnt er að brúðurin sé keypt og er verðið í Norður Síberíu t.d. oft um 100 hreindýr

d. Hjónabönd í einföldum samfélögum eru venjulega viðskipti en lítið hugsað um ást

e. Í Mexíkó ríkir sú trú að aðeins þeir karlmenn sem koma úr efri lögum samfélagsins mega ganga í hjónaband 

Í hjónaböndum eða sambúð eru formleg og óformleg viðmið. Fjöldin allur af óformlegum viðmiðum er til staðar og eru þau breytileg á milli einstaklinga og para. Þannig gera báðir einstaklingarnir óformlegar væntingar til hvors annars og geta sprottið upp vandamál og deilur ef fólk talar ekki um þess þætti opinskátt eða hefur ekki þann þroska eða umburðarlyndi sem til þarf til að geta búið með öðrum. Hvað af eftirfarandi er dæmi um formleg viðmið í hjónaböndum eða sambúð?

Veldu eitt:

a. Gagnkvæmur trúnaður

b. Aldur parsins (báðir aðilar samt yfir 18 ára)

c. Gagnkvæm framfærsluskylda barna 

d. Gagnkvæmur áhugi á kynlífi

Ég var að missa vinnuna. Ég veit ekki hvort ég eigi að hata atvinnurekandann eða kenna sjálfum mér um þetta. Ég virðist þurfa að ásaka einhvern eða finna einhvern sökudólg. Ég finn að tilfinningarnar sveiflast upp og niður og stundum græt ég. Ég finn fyrir kvíða og sef lítið sem eykur á kvíðann. Ég þori ekki að hugsa um framtíðina því ótti við óvissuna umlykur tilfinningar mínar. Þetta stig sálrænnar kreppu kallst...

Veldu eitt:

a. Millibilsstig  

b. Viðbragðsstig  

c. Áfall 

d. Aðgerða- og úrvinnslustig 

e. Uppbyggingarstigið 

Hve há er upphæð einfalds meðlags árið 2016 ?

Veldu eitt:

a. 39.276

b. 16.961

c. 38.134

d. 15.382

e. 29.469 

Í tölfræðiupplýsingum frá Landshögum (1995-2005) má finna tölfræðilegar upplýsingar um stöðugleika og breytingar í fjölskyldumynstri Íslendinga. Miðað við við heildarfjölda karla og kvenna 18 ára og eldri og börn frá 0-17 ára. Hverjar af eftirfarandi upplýsingum eru ekki hluti af helstu upplýsingum sem koma þar fram? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Rúmlega helmingi fleiri einhleypar konur með börn voru á Suðurnesjum (12,5%) miðað við á Austurlandi (6,2%) árið 2005.

b. Hlutfall barna sem búa hjá tveimur fullorðunum hefur farið úr 83,8% árð 1995 niður í 76,9% árið 2005 og þar með lækkað um tæp 7%

c. Næstum helmingi líklegra var að börn sem bjuggu í Reykjavík (29,2%) byggju hjá einu foreldri samanborið við börn sem bjuggu á Norðulandi vestra (15,2%).

d. Aðeins 28.0% kvenna 18 ára og eldri sem búa á Suðurnesjum eru einhleypar samanborið við 48,0% karla sem búa í Reykjavík

e. Hæst hlutfall einhleypra kvenna með börn er á Vestfjörðum eða 21% af heildarfjölda kvenna 18 ára og eldri   

Þegar kemur að því að fólk velur sér maka skipta nokkrir þættir máli í makavali. Hvað þáttur er ekki einn þeirra sem bókin telur sérstaklega mikilvæga?

Veldu eitt:

a. Kynþáttur

b. Menntun

c. Útlit

d. Stétt

e. Trúarbrögð

f. Aldur

g. Stærðfræðigáfa 

Hve hátt hlutfall einstaklinga á aldrinum 30-34 ára voru skráðir einhleypir í þjóðskrá árið 2005?

Veldu eitt:

a. 20%

b. 60%

c. 40% 

d. 10%

Ákveðin skilyrði kunna að standa í vegi fyrir því að einstaklingar geti gift sig. Hvaða atriði er ekki eitt þeirra atriða sem kann að hafa áhrif á það hvort einstaklingar megi gifta sig eða ekki.

Veldu eitt:

a. Fjárhagsstaða (mátt ekki vera gjaldþrota)

b. Tvíkvæni (ert giftur öðrum)

c. Skyldleiki (mátt ekki giftast ömmu þinni)

d. Aldur (18 ára lágmark)

e. Mægðir (mátt ekki giftast stjúpsystur þinni) 

Hvað á ekki við um piparsveina? (eitt rangt)

Veldu eitt:

a. Eru fyrirlitnir í sumum samfélögum

b. Hjá mörgum þjóðum í Asíu eru piparsveinar við 30 ára aldur þvingaðir til hermennsku 

c. Sums staðar á Indlandi voru þeir flokkaðir með þjófum og glæpamönnum

d. Í Spörtu máttu þeir ekki taka þátt í íþróttum

Hver af eftirfarandi fullyrðingum er röng?

Veldu eitt:

a. Fólk getur hafið óvígða sambúð 18 ára

b. Að búa með fleiri en einum aðila í föstu kynferðislegu sambandi stangast ekki á við hegningarlög 

c. Hið opinbera hefur engin afskipti af því þegar sambúðarfólk slítur sambúð 

d. Þótt sifjaspell sé talið ósiðlegt er ekki hægt að lögsækja einstaklinga fyrir sifjaspell

Hvað er rangt varðandi könnun sem Sigrún Júlíusdóttir gerði á fjölskyldum árið 1995?

Veldu eitt:

a. Þriðja sambúð endist að meðaltali 1,3 ár

b. Fyrsta sambúð endist að meðaltali 7,6 ár

c. Meðallengd óvígðrar sambúðar er að meðaltali 4,1 ár

d. Meðallengd hjónabanda er að meðaltali 19,3 ár 

e. Önnur sambúð endist að meðaltali 4,5 ár

Þær Álfheiður Steinþórsdóttir og Guðfinna Eydal greindu viðbrögð við sálrænni kreppu (t.d. skilnaður, ástvinamissir, atvinnumissir) og skiptu þeim í fjögur stig. Hver eftirfarandi þátta er ekki einn þeirra sem þær til tiltaka? 

Veldu eitt:

a. Áfall (afneitun, órólegur eða lamaður)

b. Uppbyggingarstigið (styrkur og sjálfsþekking)

c. Viðbragðsstig (tilfinninga sveiflur, sorg, ótti, ásakanir, kvíði, grátur, svefnleysi,)

d. Aðgerða- og úrvinnslustig (Úrvinnsla, framtíð, aðlögun, mislangt, þroski)

e. Millibilsstig (Óregla, leti, aðgerðaleysi, þreyta, atferli, íhugun)  

Hvað er rangt?

Veldu eitt:

a. Foreldri sem ekki hefur forsjá fær ekki upplýsingar um barnið í skólakerfinu, heilbrigðiskerfinu eða bankakerfinu 

b. Þó fólk sé með sameiginlega forsjá getur barnið aðeins átt lögheimili hjá öðru hvoru foreldrinu

c. Séu foreldrar með sameiginlega forsjá fellur meðlag niður

d. Árið 2013 fengu dómarar heimild til að dæma sameiginleg forsjá

e. Foreldri sem er með forsjá getur flutt með barnið erlendis en þarf þó að láta Sýslumann vita með 6. vikna fyrirvara

Upp hafa komið sambandsslit. Kærastan var að hætta með mér en ég finn að tilfinningarnar gagnvart því eru að fjarlægjast. Ég er byrjaður að aðlagast nýju lífi og nýjum aðstæðum. Ég er byrjaður að hugsa um framtíðina og finn að ég er að þroskast sem einstaklingur. Þetta stig sálrænnar kreppu kallast...

Veldu eitt:

a. Áfall 

b. Aðgerða- og úrvinnslustig 

c. Uppbyggingarstigið  

d. Millibilsstig  

e. Viðbragðsstig 

Árið 1992 voru samþykkt lög á Alþingi um sameiginlega forsjá áður en lögin gengu í gegn fengu mæður forsjá í....

Veldu eitt:

a. 66% tilvika

b. 88% tilvika 

c. 77% tilvika

d. 99% tilvika

Hvað er rangt um óvígða sambúð?

Veldu eitt:

a. Við lok óvígðrar sambúðar þurfa foreldrar að semja um forræði og ganga frá meðlagsgreiðslum

b. Fólk í óvígðri sambúð hefur sömu réttindi og hjón 

c. Árið 2005 voru 25.000 einstaklingar skráðir í óvígða sambúð eða 9% landsmanna 15 ára og eldri

d. Margir líta á óvígða sambúð sem reynslutímabil þar sem hugmyndin er að gifta sig seinna meir

Hvað er Jus primae noctis?

Veldu eitt:

a. Réttindi lénsherra á Spáni til að eiga fleiri en eina konu

b. Réttindi aðalsmanna á miðöldum í Bretlandi sem fóllust í að þeir mættu pynta hvern þann sem réðust gegn bresku krúnunni

c. Réttindi aðalsmanna á miðöldum í Frakklandi og Spáni sem fólust í því að sænga með brúðinni fyrstu nótina eftir brúðkaupið 

d. Réttur bænda til að verja sig gegn ásókn lénsherra á miðöldum í Evrópu

Hvaða fullyrðing á ekki við um einstakling sem hefur náð 18 ára aldri?

Veldu eitt:

a. Hefur kosningarétt

b. Má kaupa tóbak

c. Ræður hvernig hann ráðstafar eignum

d. Ræður hvar hann býr

e. Má ganga í hjónaband

f. Má kaupa skotvopn 

Hvað af eftirfarandi atriðum er rangt og á ekki við um hjónabönd?

Veldu eitt:

a. Í hjónaböndum er vinna utan heimilisins metin meira en heimilisstörf samkvæmt lögum 

b. Í hjónaböndum er gagnkvæm framfærsluskylda á milli maka

c. Við lok hjónabanda eru reglur um helmingaskipti eigna og skulda

d. Í hjúskaparlögum er lögð áhersla á efnahagslegt sjálfsstæði einstaklinganna (þarft ekki að borga lán sem maki er í persónulegum ábyrgðum fyrir)

e. Í hjónaböndum er erfðaréttur eftir andlát maka